Nöbetçi Eczaneler
Erzincan’ın Bayırbağ köyünde kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte kadınlar bir araya gelerek imece usulüyle kışlık ekmek hazırlıklarına başladı. Geleneksel yöntemlerle, sabahın ilk ışıklarıyla başlayan bu yoğun mesai, dayanışma ve iş bölümüyle akşam saatlerine kadar sürüyor. Hiçbir katkı maddesi kullanılmadan hazırlanan ekmekler, bir yıl boyunca bayatlamadan lezzetini koruyarak sofralarda yerini alıyor.
İMECE USULÜ EKMEK YAPIMI: DAYANIŞMANIN GÜCÜ
Erzincan’ın kırsal bölgelerinde her sonbahar düzenli olarak gerçekleştirilen ekmek yapımı, köy kadınlarının dayanışmasıyla adeta bir şenliğe dönüşüyor.
Kadınlar, sabahın erken saatlerinde bir araya gelerek hamur yoğurma işlemine başlıyor. Her gün bir komşunun evine yardım için toplanan kadınlar, iş bölümü yaparak süreci hızlandırıyor. Hamur yoğurma, beze yapma, açma ve pişirme aşamaları titizlikle yürütülüyor.
Köylülerden Ayşe Teyze, bu geleneksel süreci şöyle anlatıyor: “Sabahın ilk ışıklarıyla hamuru yoğurup işe başlıyoruz. Her gün bir arkadaşımıza ekmek yapıyoruz. Toplanıp hamuru yoğuruyoruz, sonra bezeler haline getiriyoruz. İş bölümü yapıp bazıları hamuru açıyor, bazıları pişirmeye giriyor. Bu sayede akşam saatlerine kadar yüzlerce ekmek yapıyoruz.”
GELENEKSEL YÖNTEMLERLE EKMEK YAPIMI
Ekmek yapım süreci, tamamen doğal ve geleneksel yöntemlerle gerçekleştiriliyor. Hiçbir katkı maddesi kullanılmadan hazırlanan hamur, önce yoğurulup bezeler haline getiriliyor. Ardından hamurlar, belirli bir boyuta ulaşana kadar özenle açılıyor. Açılan hamurlar, “rapata” adı verilen ekmek pişirme tahtasına yerleştirilip tandırda pişiriliyor. Bu yöntem, ekmeklerin hem lezzetini hem de dayanıklılığını artırıyor.
Ekmek yapan kadınlardan Remziye Teyze, imece usulünün önemine vurgu yaparak, “Hepimiz komşuyuz, her sene işimizi imece usulü yaparız. Herkese bir gün ekmek yaparız. Hamur açmayı bilenler açma işine girer, pişirmeyi bilenler pişirir, genç kızlarımız getirip götürme işine yardım eder. İş bölümüyle işimiz kolayca biter,” diyor.
BİR YIL BAYATLAMAYAN EKMEKLER
Erzincan’da yapılan bu ekmeklerin en dikkat çekici özelliği, bir yıl boyunca bayatlamadan kalabilmesi ve lezzetini koruyabilmesi. Pişirilen yüzlerce ekmek, akşam saatlerine kadar tamamlanarak evlerin kilerlerinde muhafaza ediliyor. Kış aylarında tüketilmek üzere saklanan ekmekler, yenmeden önce su ile ıslatılarak yumuşatılıyor ve sofralarda aynı tazeliğiyle yerini alıyor.
GELENEK GELECEĞE TAŞINIYOR
Erzincan’ın kırsal kesimlerinde her yıl sonbahar aylarında düzenlenen bu ekmek yapımı etkinliği, nesilden nesile aktarılmaya devam ediyor. Kadınların iş birliği ve dayanışmasıyla sürdürülen bu gelenek, hem kültürel bir miras olarak yaşatılıyor hem de köy halkının kış aylarını güvenle geçirmesini sağlıyor.
Erzincan’da imece usulüyle hazırlanan bu ekmekler, sadece bir yiyecek değil, aynı zamanda dayanışma, paylaşım ve geleneklerin bir sembolü olarak sofralardaki yerini alıyor.