Erzincan, Seracılıkta Bölgenin Yıldızı Olmaya Hazırlanıyor

Erzincan, KUDAKA raporuyla seracılıkta sıçrama yapıyor! Jeotermal enerji, bereketli topraklar ve stratejik konumuyla il, 2025’te 1.000 dekar serayla bölgenin tarım merkezi olacak. İhracat ve istihdamda yeni bir dönem başlıyor!

Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA) tarafından yayımlanan Erzincan İli Seracılık Sektörel Araştırma Raporu, Erzincan’ın örtü altı tarım potansiyelini gözler önüne sererek ilin tarımsal kalkınmada bir başarı hikâyesi yazabileceğini müjdeliyor. Haziran 2025’te kamuoyuyla paylaşılan bu kapsamlı rapor, Erzincan’ın verimli toprakları, jeotermal kaynakları, stratejik konumu ve mikroklima özellikleriyle seracılıkta bölgesel bir lider olabileceğini ortaya koyuyor. Rapor, Erzincan’ı “Doğu Anadolu’nun Sebze Deposu” yapma vizyonunu destekleyen somut veriler ve önerilerle dikkat çekiyor.

ERZİNCAN’IN SERACILIK POTANSİYELİ: DOĞAL ZENGİNLİKLER VE MODERN FIRSATLAR

Erzincan, tarımsal üretimde sahip olduğu doğal avantajlarla seracılık için adeta bir hazine sunuyor. Rapor, ilin seracılık potansiyelini şu temel unsurlarla açıklıyor:

• VERİMLİ TOPRAKLAR VE İKLİM: Erzincan Ovası’nın bereketli toprakları ve ilin ılıman yayla iklimi, seracılık için ideal koşullar sağlıyor. Özellikle yaz aylarında Ege ve Akdeniz’deki yüksek sıcaklıklar seracılığı zorlaştırırken, Erzincan’ın serin iklimi yaz dönemi üretiminde büyük bir avantaj sunuyor.
• ZENGİN SU KAYNAKLARI: Karasu Nehri ve yeraltı su kaynakları, seracılıkta sulama ihtiyacını karşılayarak sürdürülebilir üretimi mümkün kılıyor.
• JEOTERMAL ENERJİ: Akyazı Beldesi Ekşisu Mevkii’nde bulunan 45°C sıcaklıktaki jeotermal kaynak, modern topraksız seralarda yıl boyu kesintisiz üretim imkânı sağlıyor. Bu kaynak, ısıtma maliyetlerini düşürerek Erzincan’ı jeotermal seracılıkta cazip bir merkez haline getiriyor.
• STRATEJİK LOJİSTİK: Erzincan’ın doğu-batı ve kuzey-güney ulaşım akslarının kesişim noktasında yer alması, ürünlerin iç ve dış pazarlara hızlı ulaşımını sağlıyor. 2024-2029 arasında tamamlanması planlanan Sivas-Erzincan hızlı tren hattı, bu avantajı daha da güçlendirecek.

JEOTERMAL SERACILIKTA ÖRNEK BAŞARI: İHRACATLA BÜYÜYEN BİR MODEL

Rapor, Erzincan’ın jeotermal seracılıkta kaydettiği ilerlemeyi çarpıcı bir örnekle ortaya koyuyor. Ekşisu Mevkii’nde özel sektör tarafından 2024’te kurulan 30 dekarlık modern jeotermal serada, ilk yıl 700 ton pembe domates ve 1.300 ton salkım domates üretildi. Bu ürünler, İstanbul üzerinden Romanya ve Almanya’ya ihraç edilerek Erzincan’ın dış ticaretteki potansiyelini kanıtladı. Firma, 316 dekarlık ilave alan tahsisiyle sera kapasitesini 400 dekara çıkarmayı hedefliyor. Yıl sonuna kadar 127 dekarlık bir alana ulaşılması planlanırken, bu başarı diğer yatırımcılar için ilham kaynağı oluyor.

SWOT ANALİZİ: GÜÇLÜ YÖNLER VE FIRSATLAR

Raporun SWOT analizi, Erzincan’ın seracılıkta sahip olduğu avantajları ve geliştirilmesi gereken alanları net bir şekilde ortaya koyuyor:

• GÜÇLÜ YÖNLER: Genç ve dinamik nüfus, yeniliklere açık çiftçiler, tarımsal bilgi birikimi, verimli topraklar, zengin su kaynakları, lojistik üstünlük ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü gibi kurumların varlığı.
• ZAYIF YÖNLER: Küçük ölçekli aile işletmeleri, modern seraların azlığı, pazarlama ve örgütlenme eksiklikleri, nitelikli iş gücü yetersizliği.
• FIRSATLAR: Jeotermal destekli modern seracılık, küresel çevre bilincinin artması, yakın coğrafyalardaki ihracat pazarlarına erişim, Tarıma Dayalı Seracılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (Sera TDİOSB) projesi.
• TEHDİTLER: İklimsel riskler (kar, dolu, don) ve pazarlama sorunları.

VİZYONER ÖNERİLER: ERZİNCAN’I SEBZE ÜRETİM ÜSSÜ YAPACAK ADIMLAR

Rapor, Erzincan’da seracılığın sürdürülebilir büyümesi için somut öneriler sunuyor:

• MODERNİZASYON VE YENİ YATIRIMLAR: Mevcut seraların otomasyon sistemleriyle modernize edilmesi ve iklim kontrollü yeni seraların kurulması.
• JEOTERMAL SERACILIĞIN YAYGINLAŞTIRILMASI: Ekşisu’daki jeotermal kaynakların daha etkin kullanılması ve yeni yatırımcıların bölgeye çekilmesi.
• TOPRAKSIZ TARIM: Topraklı tarıma kıyasla daha yüksek verim sunan topraksız tarım tekniklerinin teşviki ve yaygınlaştırılması.
• ÜRETİCİ ÖRGÜTLENMESİ: Kooperatifler ve üretici birlikleri aracılığıyla ortak pazarlama ve hammadde teminiyle maliyet avantajı sağlanması.
• PAZARLAMA VE İHRACAT: Ürünlerin markalaşması, sertifikasyon süreçlerinin geliştirilmesi ve Rusya, Kafkasya, Ortadoğu gibi yakın pazarlara ihracatı artırmak için dış pazar analizleri yapılması.
• NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ: Seracılıkta ara eleman ihtiyacını karşılamak için Erzincan İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Halk Eğitim Merkezi iş birliğiyle uygulamalı eğitim programlarının düzenlenmesi.
• FİDE ÜRETİMİ: İlin fide ihtiyacını karşılayacak yerel üretim kapasitesinin artırılması, özellikle aşılı fidelerin üretimine odaklanılması.

TARIMA DAYALI SERACILIK İHTİSAS OSB: GELECEĞİN MERKEZİ

Erzincan’ın seracılıkta çıtayı yükseltecek en önemli projelerinden biri, Akyazı’da 1.000 dekarlık mera arazisinde planlanan Tarıma Dayalı Seracılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (Sera TDİOSB). Erzincan Valiliği ve Belediyesi öncülüğünde yürütülen bu proje, yeni yatırımcıları bölgeye çekerek istihdam ve ihracatı artıracak. Rapor, projenin hızlandırılmasının Erzincan’ı bölgesel bir sebze üretim üssü yapma yolunda kritik bir adım olduğunu vurguluyor.

KADIN VE GENÇ İSTİHDAMINA KATKI

Rapor, seracılığın sadece tarımsal üretimi değil, sosyal kalkınmayı da desteklediğini ortaya koyuyor. Küçük ölçekli seralarda kadın çiftçilerin aktif rol alması, kadın istihdamını artırırken, modern teknolojilerin kullanımı genç girişimcileri sektöre çekiyor. 2 dekarlık bir seranın bir aileyi geçindirecek gelir sağlaması ve 2-3 yılda kendini amorti etmesi, kırsalda tersine göçü teşvik ediyor.

KUDAKA’DAN BÖLGESEL KALKINMA HAMLESİ

Raporun hazırlanmasında emeği geçen KUDAKA Erzincan Yatırım Destek Ofisi uzmanı Ozan Gündüz ve paydaşlara teşekkür eden KUDAKA Genel Sekreteri Oktay Güven, “Bu rapor, Erzincan’ın seracılıkta marka bir şehir olma yolunda atacağı adımları netleştiriyor. Kamu ve özel sektör iş birliğiyle bu potansiyeli hayata geçireceğiz,” dedi. Rapor, yerel yönetimler, yatırımcılar ve çiftçiler için rehber niteliği taşıyor.

ERZİNCAN’IN HEDEFİ: BÖLGESEL LİDERLİK

Erzincan, son 6 yılda sera varlığını 600 dekara ulaştırarak önemli bir ivme yakaladı. 2025 sonuna kadar bu alanın 1.000 dekara ulaşması bekleniyor. Rapor, modern üretim teknikleri, jeotermal enerji ve dış pazar odaklı stratejilerle Erzincan’ın seracılıkta sadece bölgesel değil, ulusal ve uluslararası bir başarı hikâyesi yazabileceğini gösteriyor. Erzincan, bu vizyonla tarımsal kalkınmada yeni bir sayfa açmaya hazır!