Nöbetçi Eczaneler
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği”, “Dağıtım Tebliği” ve “Ceza Tebliği”nde yapılan değişiklikler Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeler, yapı denetim süreçlerini kolaylaştırmayı, vatandaşların erişimini artırmayı ve denetim firmalarının sorumluluklarını güçlendirmeyi hedefliyor.
500 METREKARE ALTI YAPILAR İÇİN YENİ KOLAYLIKLAR
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, inşaat alanı 500 metrekareye kadar olan yapılar ve yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeline esas kalan inşaat alanı 500 metrekare olan yapılar, Elektronik Dağıtım Sistemi’nin zorunlu atama sürecinden muaf tutuldu. Bu düzenleme, yapı sahiplerinin istedikleri yapı denetim kuruluşuyla sözleşme imzalamasını kolaylaştırarak, daha önce zorunlu atamalar nedeniyle yaşanan zorlukları ortadan kaldırıyor. Ayrıca, inşası tamamlanmış ancak yapı kullanım belgesi almakta güçlük çeken 500 metrekareye kadar olan binaların sahipleri de bu değişiklikle yapı denetim firmalarına daha kolay ulaşabilecek.
Yeni düzenlemeye göre, bu binalar için yapı sahipleri, seçtikleri yapı denetim kuruluşuyla yüzde 1,75 ile yüzde 3,50 arasında değişen bir hizmet bedeli oranı üzerinden sözleşme imzalayabilecek. Güçlendirme çalışmalarında ise denetim hizmet bedeli, binanın tamamı için hesaplanan bedelin en az yüzde 25’i oranında olacak.
TEMİNAT VE SÖZLEŞME FESİH SÜRELERİNDE DEĞİŞİKLİK
Yönetmelikte, yapı denetim kuruluşlarından alınan teminatlarla ilgili yeni bir düzenlemeye gidildi. Daha önce her yıl Üretici Fiyat Endeksi’ne (ÜFE) göre güncellenen teminat tutarları, 2026 yılından itibaren Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve ÜFE ortalamasına göre belirlenecek. Ayrıca, sözleşme fesih sürelerinde de önemli bir değişiklik yapıldı. Daha önce 6 ay boyunca inşaatta ilerleme kaydedilmemesi durumunda fesih hakkı tanınırken, bu süre 3 aya indirildi. Böylece, 3 ay içinde inşaatın başlamaması halinde yapı denetim kuruluşları sözleşmeyi feshedebilecek. Bunun yanı sıra, kalıp ve donatı imalatını teslim alma veya betona nezaret etme gibi denetim görevlerini yerine getirmeyen kuruluşların da sözleşmeleri feshedilebilecek.
45 VE ÜZERİ YAPI DENETİM KURULUŞU OLAN İLLERE ALTERNATİFLİ ATAMA
Elektronik Dağıtıma İlişkin Tebliğ’de yapılan değişiklikle, 45 ve üzerinde yapı denetim kuruluşuna sahip illerde iki alternatifli denetim kuruluşu ataması yapılabilecek. Elektronik ortamda öncelikle birinci kuruluş atanacak, ancak 3 iş günü içinde seçim yapılmazsa ikinci kuruluş otomatik olarak görevlendirilecek. Bu yeni uygulama, 1 Şubat 2026’ya kadar İstanbul, Ankara, Bursa, Konya, İzmir, Kocaeli, Antalya, Gaziantep, Mersin, Kayseri, Şanlıurfa, Diyarbakır, Tekirdağ, Adana, Samsun ve Muğla’da hayata geçirilecek. Bu süreç, yapı denetim hizmet sözleşmelerinin daha hızlı ve esnek bir şekilde imzalanmasını sağlayacak.
CİDDİ İHLALLERE AĞIR YAPTIRIMLAR
Ceza Tebliği’nde yapılan düzenlemeyle, yapı denetim kuruluşlarının sorumlulukları daha da sıkılaştırıldı. Yeni yönetmelikle, bir yapının taşıyıcı sisteminde onarılamaz hasar oluşması ve bu nedenle yıkılması veya yıkılmayı gerektiren bir durumun ortaya çıkması halinde, yapı denetim firmasının faaliyetine son verilecek ve teminatına el konulacak. Özellikle, yapı kullanma izin belgesi alındıktan sonraki 15 yıl içinde yıkılan binaların denetim firmaları bu yaptırımla karşı karşıya kalacak. Ayrıca, bir binanın inşaat sürecinde (örneğin kazı çalışmaları sırasında) çevredeki yapılara zarar verilmesi durumunda da yapı denetim kuruluşunun izin belgesi iptal edilecek ve teminatı alınacak.
VATANDAŞ ODAKLI VE GÜVENLİ İNŞAAT SÜREÇLERİ HEDEFLENİYOR
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bu düzenlemelerle hem vatandaşların yapı denetim hizmetlerine erişimini kolaylaştırmayı hem de inşaat süreçlerinde güvenliği ve kaliteyi artırmayı amaçlıyor. 500 metrekare altı yapılar için getirilen esneklik, özellikle küçük ölçekli inşaat sahipleri için önemli bir rahatlama sağlarken, ağır cezalarla denetim firmalarının daha sorumlu davranması teşvik ediliyor. Yeni düzenlemeler, inşaat sektöründe şeffaflığı ve güvenilirliği artırmaya yönelik önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.